Met gratis sjablonen voor ondersteunend tekenen!
‘Wie ben ik, wat kan ik en wat vind ik moeilijk? Wat is een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en wat betekent TOS voor mij en mijn omgeving?’ Dit zijn belangrijke vragen in het werken met een kind met TOS. Begeleiding hierin heet ook wel psycho-educatie. Afgelopen week las ik het boek ‘Kjeld is een held’ van Wilma Versteege, een boek voor kinderen van 7 tot 10 jaar. De hoofdpersoon Kjeld gaat verhuizen, maakt nieuwe vrienden en beleeft een spannend avontuur…én hij heeft woordvindingsproblemen. Ik denk dat dit boek goed te gebruiken is bij psycho-educatie. Ik geef eerst een korte beschrijving van het boek, en daarna vertel ik hoe ik het zou willen inzetten met leerlingen.
Het verhaal over Kjeld is vlot geschreven. De gebeurtenissen zijn herkenbaar, en naar het einde toe wordt het verhaal spannender. De taalproblemen van Kjeld worden benoemd zonder dat er overdreven de nadruk op ligt. De dingen die Kjeld juist goed kan, zoals tekenen en voetballen, spelen een veel grotere rol in het verhaal. Op deze manier leest het niet als een boek over een jongen met taalproblemen, maar als een avonturenboek waarvan de hoofdpersoon toevallig ook moeite heeft met taal. De auteur heeft informatie en tips over woordvindingsproblemen verweven in het verhaal, zonder het verhaal hiervoor hinderlijk te onderbreken. Bij elk hoofdstuk staan meerdere tekeningen die de tekst ondersteunen. Ik verwacht dat kinderen het verhaal kunnen waarderen. Door de onopvallende kaft zullen ze het boek alleen niet snel zelf kiezen als het in de leerlingenbibliotheek staat.
In de begeleiding van leerlingen zou ik steeds één hoofdstuk van dit boek centraal stellen. De hoofdstukken zijn kort genoeg om voor te lezen en er daarna met elkaar over te kunnen praten. Tekenen kan dat gesprek ondersteunen. Juist voor kinderen met een taalprobleem is die ondersteuning belangrijk, omdat het ze helpt om te begrijpen waar het over gaat. Ondersteunend tekenen kan bijvoorbeeld door samen met de leerling een woordkast te maken. Aan de ene kant teken je de dingen die Kjeld goed kan, en aan de andere kant de dingen die hij moeilijk vindt. Op dezelfde manier kan de leerling ook een woordkast tekenen over zichzelf.
Natuurlijk verschilt het per leerling welke ondersteuning zinvol is. Ik heb een aantal ideeën uitgewerkt om te gebruiken en naar wens aan te passen. De beschrijving en bijbehorende sjablonen kun je nu gratis downloaden:
Taaldeur 